Công tắc tơ hay còn gọi là contactor là một thiết bị khí cụ được ứng dụng rất nhiều trong hệ thống điện, trong đó có công tắc tơ 1 pha và 3 pha là phổ biến. Cùng tìm hiểu các loại công tắc tơ 1 pha và cách đấu dây qua bài viết này.
Công tắc tơ 1 pha là gì?
Công tắc tơ có tên Tiếng Anh là contactor, từ chuyên ngành gọi là khởi động từ. Đây là một thiết bị công nghiệp có thể điều khiển các thiết bị khác như máy bơm, máy hút, đèn, còi,…
Đây là thiết bị dùng để đóng ngắt tạo nên dòng điện. Chúng đóng ngắt các dòng điện để kích hoạt các động cơ, máy phát bằng các tiếp điểm tích hợp trên bản thân thiết bị. Các tiếp điểm có trên thiết bị hoạt động dựa trên nguyên lý co đẩy của lò xo được tích hợp bên trong thiết bị.
Công tắc tơ 1 pha là thiết bị cắt đóng điện có 1 cực và có 1 tiếp điểm. Thiết bị này đóng ngắt sử dụng 1 hoặc 2 cực tạo ra 1 tiếp điểm đóng ngắt sử dụng nguồn điện 1 pha 220V hoặc 24V.
Cấu tạo công tắc tơ 1 pha
Công tắc tơ 1 pha gồm 1 cuộn dây, ở giữa có một lò xo đè lên phía trên cuộn dây. Trên đỉnh lò xo có sử dụng một lõi thép nhỏ. Lõi thép này là bộ phận linh động đi lên đi xuống khi có nguồn điện truyền vào.
Cuộn dây sinh ra từ trường sẽ hút lõi thép đi xuống. Khi không có điện thì nó nhô lên và trở về trạng thái vốn có ban đầu của nó.
Bên dưới cuộn dây luôn có một lõi thép cố định có hình chữ E. Mục đích của nó là tạo ra từ trường tốt hơn cho công tắc tơ 1 pha.
Công tắc tơ có lớp bao bọc nhựa bên ngoài, nó bảo vệ các thiết bị cấu tạo công tắc tơ bên trong.
Các loại công tắc tơ 1 pha
Công tắc tơ một pha được chia làm nhiều loại khác nhau, chủ yếu dựa vào hãng hoặc chỉ số dòng điện định mức: Công tắc tơ 1 pha 20A, 25A, 32A, 40A.
1.Các loại công tắc tơ 1 pha
a.Công tắc tơ 1 pha 20A
Công tắc tơ AC 20A/220v được thiết kế cho điện áp 220V với dòng điện tối đa là 20A (Pmax = 3.96KW). Thiết bị có thể được dùng kết hợp với các công tắc hẹn giờ, ổ cắm hẹn giờ, cũng như các loại công tắc điều khiển từ xa để đóng cắt tự động các thiết bị công suất lớn: động cơ 1 pha, máy bơm nước1 pha, quạt điện, hệ thống điện chiếu sáng, bình nóng lạnh, điều hòa có công suất cho phép tối đa lên đến 2500W.
Thông số kỹ thuật của công tắc tơ 1 pha 20A:
- Nguồn điện: 220V
- Công suất: 20A, 2 tiếp điểm 2NO.
- Kích thước: rộng x cao x sâu = 36mmx81mmx68mm
- Kích thước nhỏ phù hợp với việc lắp trên thanh ray tủ aptomat.
b.Công tắc tơ 1 pha 25A
Công tắc tơ AC 25A/220V được thiết kế cho điện áp 220V với dòng điện tối đa là 25A (Pmax = 4KW).
Tương tự như contactor 1 pha 20A, thiết bị này có thể dùng kết hợp với công tắc hẹn giờ, ổ cắm hẹn giờ, các loại công tắc điều khiển từ xa để đóng cắt tự động các thiết bị có công suất lớn hơn công suất sử dụng; quạt điện, động cơ 1 pha, máy bơm nước 1 pha, quạt điện, bình nóng lạnh, điều hòa có công suất cho phép tối đa lên đến 4000W.
Thông số kỹ thuật của công tắc tơ 1 pha 25A:
- Nguồn điện: 220V
- Công suất: 25A, 2 tiếp điểm 2NO.
- Kích thước: rộng x cao x sâu = 18mmx81mmx68mm
- Kích thước nhỏ phù hợp với việc lắp trên thanh ray tủ aptomat.
c.Công tắc tơ 1 pha 32A
Khởi động từ AC 32A/220V dùng kết hợp với các thiết bị hẹn giờ như KG316,… để điều khiển bật/tắt các thiết bị điện 1 pha có công suất lên đến 5500W.
Thiết bị này được thiết kế cho điện áp 220V với dòng điện tối đa 32A, có thể dùng kết hợp với các loại công tắc cơ hoặc công tắc hẹn giờ cũng như các loại công tắc điều khiển từ xa để đóng cắt tự động các thiết bị công suất lớn: động ciw 1 pha, máy bơm nước 1 pha, điều hòa, bình nóng lạnh,…
Thông số kỹ thuật của công tắc tơ 1 pha 32A:
- Nguồn điện: 220V
- Công suất: 32A, tối đa 6000W
- Kích thước: rộng x cao x sâu = 36mmx85mmx68mm
d.Công tắc tơ 1 pha 40A
Contactor 1 pha 40A là thiết bị đóng cắt trung gian chống quá tải cho tất cả các loại công tắc và ổ cắm thông minh.
Nó được sử dụng cho những thiết bị gia dụng có công suất rất lớn vượt qua công suất tải cho phép của ổ cắm và công tắc thông minh. Khi đó, khởi động từ sẽ đóng vai trò chịu tải, thực hiện việc đóng ngắt thường xuyên các mạch điện động lực có dòng điện không vượt quá giới hạn dòng điện quá tải của mạch điện giúp thiết bị điều khiển có thể hoạt động được và bảo vệ toàn bộ thiết bị điện.
Thông số kỹ thuật của công tắc tơ 1 pha 40A:
- Điện áp làm việc của cuộn hút: 220/230V ~ 50Hz.
- Công suất: 40A
- Số lượng tiếp điểm: 2 tiếp điểm NO
2. Công tắc tơ 1 pha phân loại theo hãng
a.Contactor Schneider
Contactor Schneider là khí cụ điện có chức năng điều khiển việc tự động đóng ngắt của thiết bị điện khi phát hiện các sự cố như quá tải hay ngắn mạch của hàng Schneider.
Contactor Schneider với công suất đa dạng từ 9 đến 150A, tích hợp 2 điểm phụ, 1 NO và 1NC, độ bền cơ khí và độ bền điện cao, lên đến 20 triệu lần đóng cắt với contactor từ 9 đến 38A. Hơn nữa, contactor Schneider còn có mặt che chống bụi và tiếp xúc, cuộn dây điều khiển có thể thay thế lẫn nhau.
Contactor Schneider hoạt động ổn định, tuổi thọ tốt và độ bền cao nên rất được ưa chuộng.
Điểm nổi bật của contactor Schneider là hãng này sản xuất các loại contactor chuyên dụng như contactor chuyên dành cho tủ tụ bù.
b.Contactor LS
Contactor LS thực hiện việc đóng ngắt các mạch điện động lực hoặc mạch tụ bù.
Contactor LS là loại khởi động từ có kích thước nhỏ gọn, trọng lượng của thiết bị nhẹ nên dễ dàng tháo lắp và di chuyển lắp đặt ở nơi khác nên rất tiện lợi.
Hơn nữa, thời gian đóng cắt nhanh, điều khiển đóng cắt từ xa có vỏ ngăn hồ quang phóng ra bên ngoài nên rất an toàn cho người sử dụng.
Công tắc tơ LS còn có độ bền cao, tuổi thọ tốt, hoạt động với công suất ổn định, có thể điều khiển thiết bị một cách dễ dàng, giá cả hợp lý.
c.Contactor Mitsubishi
Contactor Mitsubishi là thiết bị đóng ngắt mạch điện của hãng Mitsubishi Electric Nhật Bản. Đây là dòng sản phẩm có chất lượng tốt, giá cạnh tranh, mẫu mã đa dạng và độ bền cơ học lên tới 10 triệu lần đóng cắt.
Cách đấu dây công tắc tơ 1 pha
Dưới đây là sơ đồ đấu dây công tắc tơ 1 pha. Dùng nguồn cấp là điện áp 1 pha 220V để cấp nguồn điều khiển.
Thường chúng ta sẽ bắt gặp sơ đồ này trong accs tủ điều khiển máy bơm nước trong gia đình.
Bài viết này đã cung cấp chi tiết các loại công tắc tơ 1 pha và cách đấu dây của nó. Hi vọng sẽ giúp quý khách hiểu rõ hơn về công tắc tơ và có sự lựa chọn phù hợp.
