Máy cắt không khí ACB là thiết bị quan trọng trong hệ thống phân phối điện. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn tổng quan về định nghĩa, cấu tạo, nguyên lý hoạt động và các loại ACB của các hãng nổi tiếng,… hãy cùng theo dõi nhé
1. Máy cắt không khí ACB là gì?
Máy cắt không khí ACB được viết tắt từ cụm từ tiếng Anh là “Air Circuit Breaker”, đây là một thiết bị đóng cắt và bảo vệ mạch điện trong các hệ thống điện công nghiệp.
Máy cắt không khí ACB có thể cấp nguồn từ phía trên hoặc phía dưới mà không làm giảm hiệu suất. Hoạt động ở các dòng điện lớn từ 800A đến 6300A và điện áp thấp từ 220V đến 690V.
Máy cắt không khí ACB được ứng dụng rộng rãi trong các công trình điện như nhà máy, trạm biến áp, tòa nhà, bệnh viện, trường học…
ACB có nhiều loại khác nhau về dòng cắt, số cực, thiết kế và thương hiệu. Bạn có thể lựa chọn máy cắt không khí ACB phù hợp với nhu cầu và điều kiện lắp đặt.
2. Cấu tạo máy cắt không khí ACB
Cấu tạo của máy cắt không khí ACB bao gồm những bộ phận chính như sau:
- Khung: Là phần khung bên ngoài của máy cắt, được làm bằng thép không gỉ hoặc hợp kim nhôm.
- Đầu nối điện: Là phần dùng để nối máy cắt với hệ thống điện. Có thể sử dụng các đầu nối đinh vít hoặc bộ kẹp.
- Bộ cắt: Là phần chính của máy cắt, được sử dụng để cắt mạch khi có sự cố xảy ra. Bộ cắt gồm có tiếp điểm chính và tiếp điểm hồ quang, được lắp đặt trong các vỏ bọc cách ly.
- Bộ phận dập hồ quang: Là bộ phận dùng để dập tắt hồ quang điện khi máy cắt mở. Bộ phận này gồm các tấm kim loại mỏng được lắp song song trong những vỏ bọc cách ly.
- Cơ chế nhả: Là bộ phận dùng để nhả máy cắt khi có tín hiệu quá dòng, quá tải hay lỗi khác từ bộ điều khiển. Cơ chế nhả gồm có các chốt giữ từ tính và các nút ấn báo nhả.
- Cơ chế truyền động: Là bộ phận dùng để truyền lực từ lò xo năng lượng tích trữ hoặc động cơ nạp để đóng hoặc mở máy cắt. Cơ chế truyền động gồm có pít-tông, thanh truyền động và các ròng rọc.
- Bộ điều khiển: Là bộ phận dùng để điều khiển hoạt động của máy cắt, cung cấp các chức năng đo lường, giao tiếp và bảo vệ cho máy cắt. Bộ điều khiển nhận tín hiệu từ máy biến dòng và xử lý theo các thuật toán lập trình.
3. Nguyên lý làm việc của máy cắt không khí ACB
Máy cắt không khí ACB hoạt động dựa trên việc sử dụng không khí làm phương tiện dập hồ quang điện khi cắt dòng điện quá tải hoặc ngắn mạch.
- Khi có tín hiệu quá dòng, quá tải hay lỗi khác từ bộ điều khiển, cơ chế nhả sẽ tác động để nhả lò xo năng lượng tích trữ. Lò xo sẽ truyền lực cho cơ chế truyền động để đẩy các tiếp điểm chính và tiếp điểm hồ quang ra khỏi nhau.
- Khi các tiếp điểm chính mở, hồ quang điện sẽ được tạo ra giữa các tiếp điểm hồ quang. Hồ quang điện sẽ được dập tắt bằng cách phân chia và làm mát trong bộ phận dập hồ quang.
- Khi đóng cắt, các tiếp điểm hồ quang sẽ đóng trước và mở sau các tiếp điểm chính, để giảm ăn mòn.
- Bộ phận dập hồ quang gồm các tấm kim loại mỏng được lắp song song trong những vỏ bọc cách ly. Không khí được nén sẽ đi qua van vào ngăn dập hồ quang và hỗ trợ đẩy pít-tông truyền động đi xuống phía dưới.
- Không khí nén cũng giúp làm mát các tiếp điểm và các bộ phận khác của máy cắt.
4. Ưu điểm và nhược điểm của máy cắt không khí ACB
Máy cắt không khí ACB có những ưu điểm và nhược điểm sau:
Ưu điểm
- Khả năng cắt điện tốt, độ tin cậy cao, tuổi thọ dài
- Dễ dàng sử dụng và bảo trì, có nhiều chức năng đo lường và giao tiếp
- Kích thước nhỏ gọn, tiết kiệm diện tích
- Tốc độ dập tắt hồ quang nhanh, đảm bảo an toàn cho mạch điện
- Có khả năng hoạt động ổn định ở các môi trường yêu cầu hoạt động thường xuyên
- Hạn chế tối đa các nguy cơ xảy ra hỏa hoạn
Nhược điểm
- Giá thành cao hơn so với các loại máy cắt khác
- Kích thước lớn hơn so với máy cắt chân không VCB
- Cần có không gian trống phía trên máng hồ quang để tháo cầu dao sau
- Cần có công tác bảo trì, bảo dưỡng định kỳ nghiêm ngặt.
5. Phân loại máy cắt không khí ACB
Máy cắt không khí ACB là một thiết bị dùng để đóng cắt bảo vệ quá tải và ngắn mạch trong các hệ thống phân phối điện. Có nhiều loại máy cắt không khí ACB được sản xuất bởi các hãng khác nhau, nhưng có thể phân loại theo một số tiêu chí sau:
- Theo dòng điện định mức: Có các loại ACB từ 630A đến 6300A, tùy thuộc vào công suất của phụ tải cần bảo vệ.
- Theo dòng cắt ngắn mạch: Có các loại ACB từ 50kA đến 150kA, tùy thuộc vào khả năng chịu được dòng ngắn mạch của máy cắt.
- Theo thiết kế: Có hai loại ACB là cố định (Fixed) và di động (Drawout). Loại cố định là máy cắt được lắp đặt cố định trong tủ điện, không thể tháo rời. Loại di động là máy cắt có thể kéo ra khỏi tủ điện khi cần bảo trì hoặc thay thế.
- Theo hãng sản xuất: Có nhiều hãng sản xuất ACB trên thị trường, như Schneider, ABB, Mitsubishi, Siemens, LS… Mỗi hãng có những model và tính năng riêng biệt cho ACB của mình. Ví dụ, Schneider có các model EasyPact MVS, Masterpact NT, Masterpact NW và EasyPact EVS1; ABB có model Emax 22; Mitsubishi có model AE-SW4…
Bạn có thể lựa chọn loại máy cắt không khí ACB phù hợp với nhu cầu và yêu cầu của bạn dựa trên các tiêu chí trên.
6. Top 5 thương hiệu sản xuất máy cắt không khí ACB uy tín
Một số hãng sản xuất máy cắt không khí ACB phổ biến trên thị trường là:
Schneider
Là một trong những thương hiệu hàng đầu về thiết bị điện, Schneider có nhiều model ACB với dòng định mức từ 800A đến 6300A, dòng cắt ngắn mạch từ 50kA đến 150kA. Các model ACB của Schneider bao gồm EasyPact MVS, Masterpact NT, Masterpact NW và EasyPact EVS.
ABB
Là một tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới, ABB có một model ACB là Emax 2 với dòng định mức từ 630A đến 6300A, dòng cắt ngắn mạch từ 42kA đến 150kA. Emax 2 là một loạt máy cắt không khí điện áp thấp mới với nhiều tính năng thông minh và tiết kiệm năng lượng.
Mitsubishi
Là một trong những hãng điện tử lớn nhất Nhật Bản, Mitsubishi có các model ACB với dòng định mức từ 630A đến 6300A, dòng cắt ngắn mạch từ 65kA đến 130kA. Các model ACB của Mitsubishi bao gồm AE-SW loại cố định và loại di động.
Siemens
Là một tập đoàn công nghệ toàn cầu của Đức, Siemens có các model ACB với dòng định mức từ 630A đến 6300A, dòng cắt ngắn mạch từ 55kA đến 150kA. Các model ACB của Siemens bao gồm WL loại cố định và loại di động.
LS
Là một tập đoàn điện tử và điện lực của Hàn Quốc, LS có các model ACB với dòng định mức từ 630A đến 6300A, dòng cắt ngắn mạch từ 50kA đến 100kA. Các model ACB của LS bao gồm ABS loại cố định và loại di động.
>>> Xem thêm: Máy cắt không khí ACB Schneider